Kinh doanh giáo dục trực tuyến lên ngôi

Giáo dục trực tuyến (E-learning) tại Việt Nam được nhận định đang bùng nổ và sẽ là phương thức đào tạo phổ biến. Giá trị thị trường này hiện ước khoảng 50 triệu USD, đang hấp dẫn khá nhiều nhà đầu tư nhảy vào.
Khoảng 2 năm gần đây, các trường đại học hàng đầu thế giới như Harvard, Stanford, MIT đồng loạt triển khai đào tạo trực tuyến. Nhiều trường lớn khác như Berkeley, Maryland, Georgetown, Georgia Tech, UNC, USC… đã có các chương trình đào tạo trực tuyến cấp bằng. Theo nghiên cứu của tổ chức Sloan Consortium năm 2012, 77% lãnh đạo các trường đại học ở Mỹ cho rằng học trực tuyến “ngang bằng hoặc tốt hơn” học truyền thống.
Ảnh minh họa

Tại Việt Nam, lĩnh vực này cũng đang bùng nổ. Hiện nay, ước tính có khoảng 3-5 triệu người từng theo học các khoá tiếng Anh, luyện thi, học kỹ năng trực tuyến… và lượng người học cũng như số khoá họ theo học cũng tăng nhanh.
Nhiều người tin rằng 10 năm tới đa số việc dạy và học ở Việt Nam sẽ diễn ra qua E-learning, từ kiến thức đại học, phổ thông cho đến kỹ năng, ngoại ngữ… Cũng giống như cách đây một thập kỷ, chúng ta chỉ đọc báo giấy, gọi điện thoại bàn, nghe nhạc trên đĩa CD và không nghĩ có ngày đa số sẽ đọc báo mạng, dùng điện thoại di động, nghe nhạc trực tuyến và chụp ảnh trên smartphone rồi đưa ngay lên mạng xã hội.
TS Phạm Minh Tuấn, CEO Tổ hợp Công nghệ Giáo dục TOPICA cho biết, về ưu điểm, giáo dục trực tuyến kết nối được người học với các giảng viên giỏi, dù họ ở xa hay giờ giấc không trùng nhau. Việc này tiết kiệm thời gian cho giảng viên, cho phép họ tập trung vào chuyên môn chính là giải đáp thắc mắc, hướng dẫn thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm thực tế, tạo động lực và khuyến khích sáng tạo. Những thứ khác như bài giảng, chấm bài, theo dõi chuyên cần… đều được ghi lại và trợ giúp bằng phần mềm.
Thêm vào đó, người học được học cách phù hợp nhất với mình: qua video có thể xem lại nếu cần, thầy không phải giảng lại. Việc tiếp thu kiến thức qua nhiều công cụ khác như học liệu minh hoạ, sách, các ứng dụng trên điện thoại di động… giúp họ tranh thủ và chủ động được thời gian.
Công nghệ và phần mềm hiện đại có thể hiểu rõ từng học viên, biết điểm mạnh-yếu, lỗ hổng kiến thức, thời gian học tập trung, dễ hiểu bài qua hình minh hoạ hay qua video bài giảng… Và dựa trên thống kê của hàng triệu học viên khác, phần mềm sẽ đưa ra phương pháp, lộ trình học phù hợp nhất với từng người. 
Một lợi thế khác là phần mềm có thể theo bạn suốt 17 năm đi học, còn ở trường thì giáo viên giỏi cũng chỉ dạy bạn theo từng học kỳ, sau đó sẽ thay người khác.
Theo DeltaViet (một đơn vị cung cấp dịch vụ E-learning về kỹ năng), ước tính giá trị của thị trường giáo dục trực tuyến Việt Nam hiện vào khoảng 1.000 tỷ đồng (gần 50 triệu USD).
Một nhà đầu tư E-learning tính toán, với dân số hơn 90 triệu người, 30% sử dụng Internet, nếu trong một năm có 20.000 lượt học và giá mỗi bài giảng là 10.000 đồng, doanh thu một năm trên mỗi bài giảng là 200 triệu đồng. Và lợi nhuận tiếp tục phát sinh trong những năm tiếp theo.

Cạnh tranh khốc liệt
Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào thị trường này và khá thành công như Công ty Cổ phần Đầu tư Công nghệ Giáo dục IDJ đã chi 8 tỷ đồng sau 3 năm nghiên cứu để ra mắt sản phẩm đầu tiên là hình thức website luyện thi, Công ty VNG cũng bắt đầu cho thử nghiệm mô hình đào tạo trực tuyến vào tháng 5/2012, Tập đoàn Intel Việt Nam cùng Công ty T&H vừa cho ra mắt dự án trường học trực tuyến (ISS) với tổng vốn đầu tư 20 tỷ đồng.

E-learning ở Việt Nam hiện theo 4 trào lưu nổi bật. Đầu tiên là phân khúc luyện thi đại học với hàng chục trang web trong lĩnh vực này. Thứ hai là phân khúc bằng cử nhân do trường đại học hoặc công ty tư nhân cung cấp. Lĩnh vực học ngoại ngữ, chủ yếu là tiếng Anh hiện có nhiều trang web, bởi doanh thu từ phân khúc này đang khá cao. 
Một chuyên gia giáo dục nhận định, khác với hình thức giáo dục truyền thống, đào tạo trực tuyến đòi hỏi nhiều về sự đầu tư cơ sở hạ tầng và đội ngũ giáo viên giảng dạy. Không chỉ có nội dung bám sát sách giáo khoa, kỹ thuật của trang web cũng phải được xây dựng một cách đơn giản, dễ sử dụng, tích hợp được với nhiều thiết bị điện tử thông dụng hiện nay. Ngoài ra, trang web phải sử dụng thêm những giải pháp công nghệ kỹ thuật hiện đại để đưa các bài giảng đến bất kỳ đâu có kết nối với internet.
Bên cạnh đó, muốn phát triển website giáo dục trực tuyến, các nhà đầu tư cũng phải bỏ ra không ít công sức chú trọng vào hình thức truyền tải. Có những website sử dụng truyền đạt dưới hình thức radio, cũng có những website đầu tư hẳn vào làm phim bài giảng. Do vậy, dù là thị trường tiềm năng, vốn đầu tư lớn cũng khiến doanh nghiệp còn dè chừng nhảy vào phân khúc này.
Tuy nhiên, công nghệ mới khiến lĩnh vực này đang ngày càng thay đổi một cách chóng mặt. Cứ 12 tháng thì cách thức làm online marketing hiện tại sẽ lỗi thời, sau 2 năm thì nội dung đào tạo cần phải cập nhật và cứ 3 năm thì toàn bộ phương pháp đào tạo cần phải nâng cấp toàn diện. Do đó, sự cạnh tranh khốc liệt nhất chính là ở khâu thu hút nhân tài, và sân chơi cạnh tranh là ngành internet nói chung chứ không chỉ đào tạo trực tuyến nói riêng. 
Để cạnh tranh hiệu quả trong sân chơi này, TS Phạm Minh Tuấn, CEO Tổ hợp Công nghệ Giáo dục TOPICA chia sẻ: “Tôi cho rằng để tồn tại, các doanh nghiệp cần quan tâm, đầu tư sâu vào hệ thống phần mềm, phân tích dữ liệu, các quy trình kiểm tra đánh giá, phương pháp sư phạm trực tuyến, tạo động lực và hỗ trợ học viên… để thực sự đạt chất lượng trong đào tạo chứ không chỉ dừng lại ở việc quay video bài giảng hay số hoá giáo trình. Bên cạnh đó, họ cũng cần một đội ngũ nhân sự tốt, năng động và sáng tạo”.

Theo hoclamgiau