Nếu có sự bàn bạc, thống nhất trước khi xây dựng chợ mới giữa 602 tiểu thương ở chợ cũ với chính quyền địa phương và doanh nghiệp, có lẽ sẽ không có những vụ khiếu kiện đông người, dài ngày, vượt cấp; thậm chí một số người dân còn bị khởi tố vì vi phạm pháp luật.
Ảnh minh họa
Hàng trăm tiểu thương ở chợ trung tâm Hải Hà (chợ cũ), huyện Hải Hà (tỉnh Quảng Ninh) hiện vẫn chưa chịu di chuyển đến chợ mới – trước có tên là Trung tâm thương mại Hải Hà do Cty Đức Dương đầu tư gần 80 tỉ đồng.
Chợ mới vắng khách, nên dẹp bỏ chợ cũ?
Trung tâm thương mại Hải Hà, theo quy hoạch ban đầu, chỉ nhằm phục vụ nhu cầu cư dân trong khu đô thị phía nam Hải Hà. Ngay tại thời điểm trung tâm thương mại này hoàn thành vào tháng 12.2011, hơn 600 tiểu thương ở chợ trung tâm Hải Hà vẫn yên tâm làm ăn bởi việc xây trung tâm thương mại không nhằm thay thế chợ mới. Thậm chí, trong quy hoạch, chợ trung tâm còn sẽ được nâng cấp, sửa sang, sau 20 năm hoạt động.
Tuy nhiên, sau gần một năm đi vào hoạt động, Trung tâm thương mại Hải Hà vẫn vắng tanh. Vào tháng 6.2012, các tiểu thương chợ trung tâm Hải Hà ngỡ ngàng nhận được thông báo từ chính quyền huyện yêu cầu họ tới bàn bạc để di chuyển sang họp chợ tại Trung tâm thương mại của Cty Đức Dương. Trung tâm thương mại này, sau đó, cũng được phép “hạ cấp” để thành chợ trung tâm mới do “không đạt các tiêu chí của trung tâm thương mại”.
Hầu hết các tiểu thương đều không đồng ý, bởi vị trí, giá thuê và khi xây không lấy ý kiến của họ. Cũng từ đây, các cuộc khiếu kiện, thậm chí vượt cấp xảy ra do các tiểu thương bị ép buộc phải rời chợ cũ sang chợ mới. Tình hình mỗi ngày thêm phức tạp, nhất là sau vụ 180 quầy hàng ở khu C của chợ cũ bị thiêu rụi vào tối 25.10.2013, mà theo kết quả điều tra là do chập điện, trong khi tiểu thương nói đã cắt điện trước đó.
Bất đồng giữa các tiểu thương chợ cũ và Cty Đức Dương cũng ngày thêm gay gắt, khiến nhiều hộ tuyên bố không làm việc với DN này. Tại cuộc đối thoại ngày 14.12.2013, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Ninh Đỗ Thông đã chỉ đạo huyện Hải Hà không được dùng biện pháp thúc ép dân sang chợ mới. mà phải để dân tự nguyện. Tuy nhiên, phương án bỏ chợ cũ, chuyển sang chợ mới sau này vẫn không thay đổi. Ngày 17.6.2014, UBND tỉnh QN phê duyệt quy hoạch xây dựng quảng trường, công viên cây xanh trên khuôn viên chợ cũ.
Xử lý nghiêm cán bộ sai phạm
Theo kế hoạch, hạn chót để các tiểu thương rời chợ cũ là 26.6.2014, nếu không lực lượng chức năng tiến hành cưỡng chế. Kết luận cuộc họp kéo dài 5 tiếng, kết thúc vào 2 giờ sáng 26.6, Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh Phạm Minh Chính yêu cầu UBND huyện Hải Hà chưa thực hiện biện pháp cưỡng chế và tiếp tục gia hạn cho các hộ tiểu thương được đăng ký điểm kinh doanh ở chợ mới, cũng như được hưởng ưu đãi của DN, của tỉnh nhằm đảm bảo ổn định, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, DN và người dân.
Đến thời điểm này, chợ mới đã có 304/602 hộ đăng ký, nhận điểm kinh doanh và có 160 hộ đang kinh doanh, trong đó có 88 hộ chuyển từ chợ cũ lên. Như vậy, vẫn còn gần 300 hộ tại chợ cũ không chấp nhận lên chợ mới, dù được miễn phí thuê điểm kinh doanh trong 3 năm đầu.
Tại cuộc họp, lãnh đạo UBND tỉnh QN cho rằng, việc nhiều người dân không chấp nhận chuyển lên kinh doanh tại chợ mới là do chính quyền và DN không có sự hợp tác; Cty Đức Dương không nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của tỉnh cũng như những cam kết với huyện Hải Hà và tỉnh Quảng Ninh. Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, nếu DN không hợp tác với địa phương, sẽ trưng dụng chợ trong vòng 3 năm, giao cho huyện Hải Hà quản lý để ổn định tình hình.
Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh Phạm Minh Chính cho rằng, để xảy ra vụ việc này là do sự thiếu trách nhiệm và quản lý thiếu chặt chẽ của chính quyền địa phương đối với người dân và DN. Ông chỉ đạo huyện Hải Hà, Cty Đức Dương cùng gặp gỡ các tiểu thương còn lại nhằm giải quyết các mâu thuẫn tồn tại, để số tiểu thương này đồng thuận chuyển sang chợ mới, sớm ổn định cuộc sống và đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn huyện. Nếu không thỏa thuận được thì xem xét xử lý theo hướng trưng thu theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh cũng giao Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy khẩn trương xem xét các tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm của huyện Hải Hà trong quá trình xây dựng và di chuyển chợ Hải Hà, đề xuất xử lý theo quy định của điều lệ Đảng, thời gian trước ngày 15.7.2014.
Theo lao động