Điều thuận lợi nhất của anh khi thành lập JS là gì?
Khi quyết định thành lập JS vào năm 2005, ở Việt Nam mới chỉ có một vài công ty hoạt động trong mảng gia công CNTT (outsourcing IT). Riêng ở mảng thiết kế website, JS là một trong những cái tên đầu tiên. Đó là điều thuận lợi duy nhất của tôi khi không vấp phải sự cạnh tranh quá gay gắt để có thời gian tích lũy nội lực công ty. Điều tự hào của tôi chính là JS đứng trong “hàng ngũ” những công ty tiên phong góp phần đưa cái tên Việt Nam lọt vào bản đồ thế giới trong lĩnh vực gia công phần mềm và dịch vụ giá trị giá tăng trên web.
Tại sao một kẻ ngoại đạo (học Đại học Ngoại thương) như anh lại quyết định chọn CNTT để khởi nghiệp?
Hồi mới ra trường, tôi đầu quân cho PVD (Công ty địa vật lý giếng khoan dầu khí) và được cử sang Singapore để giám sát các hợp đồng thương mại phục vụ gói thầu giàn khoan của công ty. Khi nghiên cứu về hệ thống quản trị nội dung sử dụng mã nguồn mở Joomla.org (Open Source Content Management System), tôi đã nhìn thấy ở đó một trong vô vàn cơ hội. Đó là thị trường cực lớn về lĩnh vực outsourcing (làm gia công bên ngoài) của CNTT, mà trong đó có vô vàn công việc từ đơn giản đến phức tạp đều có thể kiếm ra tiền, nhiều hay ít phù hợp trình độ của từng người. Vì vậy 8 tháng sau, tôi quay trở về Việt Nam tìm đến với lựa chọn mới mẻ đầy thách thức: dịch vụ giá trị gia tăng trên web, và hướng ra thị trường nước ngoài.
Chọn đúng thời điểm để làm một lĩnh vực rất hội nhập như vậy, rõ ràng là anh không chỉ có một lợi thế?
Nếu là một người ngoài cuộc, có thể người ta sẽ nghĩ việc khởi nghiệp với ngành công nghiệp “dotcom” ở Việt Nam trong thời kỳ hội nhập là thuận buồm xuôi gió. Nhưng trên thực tế, khi mở JoomArt.com, nguồn lực lao động kỹ thuật cao ở Việt Nam, đặc biệt là ở Hà Nội, là rất thiếu. Ở một thái cực ngược lại, có nhiều outsourcer (người gia công thuê) rất thiếu thực tế. Họ thích làm các việc to lớn, như tham gia các dự án của… Google chẳng hạn!
Kỹ năng làm việc chuyên nghiệp rất yếu thường gây ra những lỗi không đáng có. Các lỗi thường gặp là cách viết code (coding) không theo chuẩn, không bình luận hay ghi chú, khả năng trao đổi thông tin thấp. Với đặc trưng làm việc tập thể (teamwork) của ngành gia công phần mềm của Việt Nam, điều này dẫn đến việc đặt mọi thứ vào sự đã rồi, tạo ra những chuyện dở khóc dở cười. Khó khăn sẽ lớn hơn đối với các dự án gấp cần huy động nhiều người, phối hợp nhiều bộ phận khác nhau. Các thiết kế viên, lập trình viên cũng mắc “bệnh” ngoại ngữ kém – căn bệnh thuộc loại “nan y” của lao động trẻ Việt Nam nói chung.
Có vẻ như nhân sự là “nút thắt” khó gỡ nhất của anh, kể cả đến lúc này?
Không chỉ một mình tôi khó, mà các công ty đều đau đầu. Để tuyển đủ người cho một dự án thiết kế trang web bán xe hơi từ Mỹ, một trong những dự án đầu tiên của công ty, tôi đã phải huy động tất cả mọi “kênh” có thể để tìm người. Trước sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ gần kề là Ấn Độ và Trung Quốc, bài toán đặt ra là làm sao đảm bảo đủ nhân lực để chạy dự án, mặt khác vẫn đảm bảo được thù lao cho các “cao thủ” thiết kế – vốn có tiếng là một nghề “tàn sát” nơ-ron thần kinh. Việc làm sao giữ nhân sự không nhảy việc cũng là một bài toán lớn khác, hiện tượng mà giới CNTT gọi là “tệ nạn”. Vì thế tôi chọn giải pháp “chậm mà chắc”: đào tạo lại nhân viên.
1980: Năm sinh
2003: Tốt nghiệp Đại học Ngoại thương.
2005: Thành lập Công ty Joom Solutions.
Joomla! là hệ thống quản trị nội dung mã nguồn mở số 1 thế giới hiện nay. Linh hoạt, đơn giản, thanh nhã, tính tùy biến rất cao và mạnh mẽ, đó là những gì có thể nói về Joomla! Được sử dụng rộng rãi khắp nơi trên thế giới và có một cộng đồng người dùng đông đảo, với Joomla!
Vượt qua những khó khăn và tận dụng lợi thế, anh đã xây dựng được một JS như thế nào?
Từ chỗ công ty chỉ làm những gói sản phẩm nhỏ lẻ với giá chỉ vài trăm USD, hiện nay, công ty chỉ nhận các hợp đồng từ 2.000 USD trở lên. Số công ty thiết kế hay lập trình viên tự do (freelancer) làm việc thông quan kênh JoomArt.com lên đến hàng nghìn. Dịch vụ của JS hiện thu hút hơn 20.900 thành viên từ 15 nước thuộc 3 châu lục.
JS có hai cổng www.joomlart.com (http://www.joomlart.com/) (hệ thống thương mại điện tử cung cấp các dịch vụ thiết kế web) và www.joomlancers.com (http://www.joomlancers.com/) (hệ thống đấu thầu trực tuyến cho các dự án CNTT, đặc biệt là các dự án mã nguồn mở) cho khách hàng khắp thế giới. Với mức giá chào sàn 50 USD trở lên, hệ thống của JS đang tạo ra cơ hội âm thầm cho hàng chục nghìn thành viên tự do có thể bid (đấu thầu) để giành được công việc cũng “tự do” từ bất kỳ nơi đâu, chỉ cần thông qua chiếc máy tính nối mạng và óc sáng tạo. Không ít người trong số các thành viên ấy có thể ngồi nhà mà kiếm được mức thu nhập giật mình so với thu nhập bình quân ngoài xã hội, nghĩa là có thể tới một, vài nghìn USD/tháng, trong số họ có rất nhiều người vẫn đang ngồi trên ghế nhà trường.
Chỉ thu phí 10 USD/tháng khi đem lại cơ hội cho mỗi thành viên có quyền tham gia, lựa chọn được công việc trên “sàn giao dịch”, đồng thời trực tiếp tư vấn hỗ trợ hoàn thiện dịch vụ giữa người gia công và người đặt hàng. Khi tham gia vào “sàn giao dịch”, chúng ta được cạnh tranh sòng phẳng với nhân lực quốc tế và đó cũng là dịp thể hiện và nâng cao vị thế chất xám của người Việt trên thị trường CNTT thế giới.
Nền tảng cho tất cả các quyết định kinh doanh của anh là gì?
Quan điểm làm việc của tôi là hãy sử dụng nội lực của chính mình để đứng vững và lấy nó làm nền tảng cho tất cả các quyết định kinh doanh, đầu tư. Điều cần nhất của người dẫn đầu là đủ nhạy bén để đáp ứng những thay đổi của thời cuộc và trụ vững trong “cuộc chiến” không cân sức của các doanh nghiệp Việt Nam và thế giới, vì chúng ta vẫn luôn đi sau thế giới một bước trong lĩnh vực này. Cá nhân tôi tin tưởng chúng ta đủ sức tạo ra được những sản phẩm công nghệ tầm cỡ thế giới như Alibaba, Twitter, Facebook… Chỉ cần một sản phẩm như vậy thôi, chúng ta cũng sẽ có thể tạo ra một giá trị mang thương hiệu quốc gia cho cả ngành thương mại điện tử Việt Nam
Theo Ngọc Minh