Việc nhiều người đặc biệt là các học sinh ở xa không thể trở về nhà vào các dịp lễ vì giá vé máy bay cao ngất ngưởng đã ám ảnh Tony Fernandes từ khi ông còn trên ghế nhà trường và trở thành động lực chính thúc đẩy ông gây dựng cả một ngành dịch vụ mới mẻ tại châu Á sau này.
Việc nhiều người đặc biệt là các học sinh ở xa không thể trở về nhà vào các dịp lễ vì giá vé máy bay cao ngất ngưởng đã ám ảnh Tony Fernandes từ khi ông còn trên ghế nhà trường và trở thành động lực chính thúc đẩy ông gây dựng cả một ngành dịch vụ mới mẻ tại châu Á sau này.
Tại Bắc Mỹ và châu Âu khái niệm các chuyến bay giá rẻ đã trở nên khá quen thuộc ngay từ trước những năm 2000. Tuy nhiên, tận đến năm 2005, người dân châu Á vẫn chỉ tin tưởng những hãng hàng không quốc gia đã có tên tuổi và mức giá không phải bất cứ ai cũng chi trả nổi. Chính trong bối cảnh đó, Tony Fernandes đã thành lập Air Asia với trụ sở đầu tiên tại Malaysia với mục đích mang đến cơ hội bay trên bầu trời cho tất cả mọi người.
Trong năm tài khóa gần nhất, Air Asia đã đón 14,3 triệu khách dù phải chịu thua lỗ 144 triệu USD trong năm khủng hoảng 2008. Sau thời kỳ khó khăn đó, họ vẫn giữ được lượng phi công của mình, và khi phục hồi trở lại. Năm 2010, Tony Fernandes, nhà sáng lập của Air Asia đã được tạp chí Forbes bình chọn là Doanh nhân của năm.
Lợi ích từ việc tiên phong
10 năm trước, máy bay giá rẻ còn là khái niệm xa lạ với đa số người dân châu Á. Và ở rất nhiều nước, khách hàng hạng trung không thể đủ khảnăng chi trả để bay đến bất cứ đâu. Nhưng giờ đây, các hãng hàng không giá rẻ đã cung cấp tới 1/5 tổng số ghế trên các chuyến bay và thị phần bay nội địa của họ ở nhiều quốc gia còn cao hơn nhiều: 34% ở Thái Lan, 49% ở Australia và tới 59% ở Ấn Độ.
Chính Fernandes đã mang tới hướng đi mới cho ngành vận tải hàng không khu vực châu Á – Thái Bình Dương bằng việc giới thiệu khái niệm bay giá rẻ và thúc đẩy các quốc gia phải mở cửa thị trường hàng không. Sau khi Air Asia mở đường, hàng tá các hãng khác đã theo chân họ và đưa hàng không giá rẻ đến mọi quốc gia châu Á.
Tuy nhiên, ưu thế của người đi đầu đã đưa Air Asia trở thành hãng hàng không giá rẻ lớn nhất khu vực với khoảng 8.000 nhân viên, 100 máy bay và 140 đường bay, với 40 đường bay hoàn toàn mới. Từ khu vực lân cận Malaysia như Thái Lan và Indonesia, AirAsia đã có mặt khắp khu vực Đông Nam Á, đến hàng loạt thành phố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản, khu vực Trung Đông và châu Âu.
Air Asia tiếp tục vươn tới
Không chỉ với khách hàng, Air Asia còn là một cơ hội đầy tiềm năng cho các nhà đầu tư. Robert Milton từ Air Canada, Richard Branson, Chủ tịch Virgin Group và nhiều tên tuổi lừng lẫy khác đều đóng góp cổ phần trong tập đoàn. Thành công của Air Asia càng vang dội khi liên tiếp trong nhiều năm, họ khẳng định được vị thế tiên phong cho kỷ nguyên giá rẻ của mình. Giá vé của Air Asia thấp hơn một nửa so với giá của các hãng hàng không truyền thốngtrên các đường bay từ Kuala Lumpur đến Australia, Tokyo, Seoul, Jeddah, Tehran, London và chẳng mấy chốc sẽ là Paris và Christchurch.
AirAsia học tập những hãng hàng không giá rẻ trên thế giới ở nhiều phương diện như đặt vé qua mạng, không có bữa ăn hay đồ uống miễn phí, tập trung vào những chuyến bay tầm ngắn và trung. Nhưng sự khác biệt nằm ở cấu trúc của hãng khi họ không tập trung vào thị trường nội địa mà phát triển mạnh ở ngoài biên giới. Với hai chi nhánh Thái Air Asia và Indonesia, hãng này sở hữu tới 49%, mở đường cho những chi nhánh khác tại Việt Nam và Philippines.
Một sự khác biệt nữa nằm ở chi phí quản lý của Air Asia, thuộc hàng thấp nhất thế giới với chỉ 3,52 Cent/km trong quý II/2010 nhưng lợi nhuận mang lại thì rất lớn, lên tới 4,87 Cent. So sánh với Malaysia Airlines thì những con số này lần lượt là 8,75 Cent, thu về chỉ 7,9 Cent và Thai Airways chỉ là 7,15 Cent và 6,76 Cent. Không chỉ dừng lại ở đó, Air Asia còn được khách hàng bình chọn là hãng hàng không giá rẻ tốt nhất thế giới năm 2009 và 2010.
Bên cạnh đó, Fernandes còn mang cách tiếp cận phi truyền thống tới cho văn hóa công ty. “Ở hầu hết các công ty châu Á, 10 chức vụ cao nhất làm tất cả và nhân viên thì chỉ là con số”, ông nói, “Nhưng Air Asia có một cấu trúc phẳng. Chúng tôi cho phép mọi người là chính mình, không phô trương, họ có bàn làm việc giống nhau, không ai có một chức vụ cụ thể. Tất cả mọi người đều suy nghĩ và phát triển ý tưởng, điều mà đa số các công ty khó lòng làm được”.
Theo Thu Hương
